SAMBAH

SAMBAH- Statystyczny Monitoring Akustyczny Bałtyckich Morświnów

Oddział Morski IMGW-PIB w Gdyni jest partnerem w projekcie SAMBAH ( http://www.sambah.org/) i współpracuje ze Stacją Morską Uniwersytetu Gdańskiego - partnerem koordynującym projektu SAMBAH w Polsce w zadaniu rozstawienia urządzeń hydroakustycznych „POD” w morzu. Te urządzenia wychwytują  i rejestrują odgłosy morświnów. Ogólnym celem projektu  jest ratowanie tego gatunku ssaków morskich przed wymarciem w Bałtyku. Projekt SAMBAH jest podstawą wdrażania nowych metod badawczych w celu pozyskiwania informacji o liczbie osobników i zmianach populacji morświnów.

W projekcie biorą udział wszystkie kraje nadbałtyckie z wyłączeniem Federacji Rosyjskiej.

Projekt SAMBAH w Polsce jest dofinansowany ze Środków Unii Europejskiej LIFE, przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku.

Oddział Morski IMGW-PIB  jest odpowiedzialny za wykonanie systemów kotwiczących w/w urządzenia hydroakustyczne na podstawie projektu Uniwersytetu Gdańskiego, ich rozstawienie i podjęcie.

Zwalniaki akustyczne wchodzące w skład systemów kotwiczących umieszczonych w strefie głębokomorskiej zostały zamówione z firmy amerykańskiej Desert Star Systems, LLC.

Systemy kotwiczące zostały umieszczone w Morzu Bałtyckim, w polskiej strefie ekonomicznej w punktach określonych w projekcie (rys. 1). Ogółem posadowiono 39 zestawów  kotwiczących w miejscach o głębokościach od 10 do 70m. Urządzenia zakotwiczono na dnie morza z pokładu statku R/V Baltica w trakcie dwóch rejsów między 19 marca a 1 kwietnia 2011.

Rys. 1. Mapa przedstawiająca lokalizacje zestawów kotwiczących urządzenia hydroakustyczne.

Systemy kotwiczne podzielono na dwie grupy i rozstawiono według następującego układu :

    Kotwice ciężkie - składające się z pławy wystającej 4m nad wodą, liny nierdzewnej, kotwicy betonowej ważącej ok. 550 kg – 9 sztuk rozmieszczonych w miejscach, których głębokość nie przekracza 20m (stacje oznaczone pławami na mapie).

    Kotwice lekkie - składające się ze zwalniaków hydroakustycznych z lekką kotwicą (50kg w postaci stożka). Całkowicie zanurzone w wodzie, akustycznie zwolnione – 30 sztuk rozstawionych w miejscach o głębokości 20 - 70 m (stacje nie oznaczone pławami na mapie).

Na stacjach nie przekraczających głębokości 20 m, o zanurzonych urządzeniach ostrzegają znaki nawigacyjne w kształcie walca koloru żółtego ze znakiem szczytowym w formie leżącego żółtego krzyża oraz umieszczonym reflektorem radarowym (zdjęcie 1).

Zdjęcie 1. Rejs na r/v Baltica, marzec 2011r. Wystawienie zestawów kotwiczących urządzenia hydroakustyczne.

Wykonanie monitoringu statycznego morświnów bałtyckich jest podstawowym elementem projektu. Zamontowane urządzenia do rejestracji odgłosów morświnów umożliwia ciągły monitoring obecności morświnów w Bałtyku przez okres dwóch lat do czasu podjęcia urządzeń z morza. Na wiosnę 2013 r. planowane jest podjecie urządzeń z wody w polskiej strefie Bałtyku. Przedsięwzięcie będzie zorganizowany po raz drugi przez Oddział Morski IMGW-PIB w Gdyni na pokładzie r/v Baltica.